Cấp xã TP HCM được quyết giao đất cho doanh nghiệp

Từ ngày 1/7/2025, Luật Đất đai 2024 chính thức có hiệu lực. Một trong những điểm đột phá quan trọng là việc phân cấp mạnh mẽ cho chính quyền cấp xã trong công tác quản lý và giao đất. Tại TP HCM, đây là bước tiến quan trọng nhằm đơn giản hóa thủ tục hành chính, giảm áp lực cho cơ quan cấp tỉnh và huyện, đồng thời mở ra nhiều cơ hội thuận lợi cho nhà đầu tư, đặc biệt là các doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Theo quy định mới, thay vì phải nộp hồ sơ lên các sở ngành hoặc UBND cấp huyện như trước đây, doanh nghiệp sẽ nộp trực tiếp tại UBND xã, phường. Chủ tịch UBND cấp xã sẽ là người ra quyết định chấp thuận bước đầu cho các dự án sử dụng đất theo hình thức Nhà nước giao đất không thu tiền hoặc cho thuê đất trả tiền hằng năm.

Những thủ tục đất đai được phân quyền cho cấp xã

Không chỉ dừng lại ở việc chấp thuận thỏa thuận giao đất, Luật Đất đai 2024 và Nghị định 151/2025/NĐ-CP còn trao quyền cho UBND cấp xã thực hiện 14 thủ tục đất đai quan trọng, bao gồm:

• Cấp mới và đổi Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ)

• Chuyển mục đích sử dụng đất với hộ gia đình, cá nhân

• Đăng ký biến động quyền sử dụng đất

• Xác nhận quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất

• Xác nhận trích đo bản đồ địa chính

• Cấp giấy chứng nhận cho đất chưa có giấy tờ

• Xác nhận tình trạng pháp lý đất đai để phục vụ chuyển nhượng

Đây là những thủ tục vốn mất nhiều thời gian khi thực hiện ở cấp huyện hoặc thành phố. Việc phân cấp về xã/phường giúp rút ngắn thời gian xử lý, đồng thời giảm tải áp lực cho cơ quan cấp trên.

Ý nghĩa của việc phân quyền cho cấp xã

Thúc đẩy tiến độ dự án

Đối với doanh nghiệp, đặc biệt là những nhà đầu tư bất động sản triển khai dự án ở vùng ven, ngoại thành TP HCM hoặc tại các khu vực nông thôn, việc được tiếp cận nhanh chóng với chính quyền địa phương sẽ rút ngắn đáng kể thời gian chuẩn bị hồ sơ và thủ tục pháp lý ban đầu.

Một trong những khó khăn phổ biến trong giai đoạn trước là tình trạng "chờ đợi" văn bản thỏa thuận từ cấp huyện, dẫn đến trễ tiến độ triển khai dự án, ảnh hưởng tới kế hoạch huy động vốn và phân phối sản phẩm. Nay với mô hình mới, doanh nghiệp có thể chủ động hơn trong công tác chuẩn bị đầu tư, tối ưu hóa chi phí và nhân sự.

Tiết kiệm chi phí hành chính

Việc xử lý thủ tục tại địa phương giúp giảm đáng kể chi phí đi lại, công chứng, thẩm định. Đồng thời, trong nhiều trường hợp, các địa phương có khả năng hỗ trợ nhà đầu tư trong việc xác minh thông tin pháp lý đất đai, đo đạc địa chính, thậm chí tư vấn thủ tục đầu tư phù hợp với quy hoạch phát triển của xã, phường.

Tăng tính minh bạch và trách nhiệm địa phương

Phân cấp không chỉ là trao quyền mà còn là trao trách nhiệm. UBND xã/phường sẽ phải nâng cao năng lực chuyên môn, minh bạch trong thẩm định hồ sơ, cập nhật thông tin quy hoạch và phối hợp tốt với các phòng ban chuyên môn tại cấp huyện để hạn chế sai sót. Điều này đồng thời giúp chính quyền cấp xã chủ động trong quản lý quỹ đất địa phương, từ đó xây dựng chiến lược phát triển phù hợp thực tiễn từng khu vực.

Những lưu ý quan trọng cho doanh nghiệp khi tiếp cận chính quyền cấp xã

Chuẩn bị hồ sơ đầy đủ và đúng quy định

Doanh nghiệp cần có bộ hồ sơ hợp lệ bao gồm bản đồ thửa đất, văn bản đề xuất dự án đầu tư, kế hoạch sử dụng đất chi tiết và các chứng từ pháp lý liên quan đến quyền sử dụng đất hoặc nhu cầu thuê đất. Việc chuẩn bị kỹ lưỡng hồ sơ ngay từ đầu sẽ giúp quá trình xét duyệt tại cấp xã diễn ra nhanh chóng, tránh bổ sung nhiều lần.

Thường xuyên cập nhật tình trạng hồ sơ

Mặc dù thủ tục đã được rút gọn, nhưng doanh nghiệp vẫn cần thường xuyên liên hệ với cán bộ phụ trách tại xã để theo dõi tiến độ xử lý, kịp thời bổ sung hoặc điều chỉnh nếu có yêu cầu. Việc này cũng thể hiện tinh thần hợp tác, tạo sự tin tưởng và chủ động hơn trong giao tiếp hành chính.

Nắm bắt thông tin quy hoạch tại địa phương

Mỗi địa phương đều có quy hoạch phát triển riêng, có thể là ưu tiên phát triển du lịch, nông nghiệp công nghệ cao hoặc khu dân cư. Doanh nghiệp nên tìm hiểu quy hoạch và định hướng phát triển dài hạn của khu vực xã/phường nơi muốn đầu tư để lựa chọn hình thức sử dụng đất phù hợp và khả thi.

Thách thức đặt ra cho chính quyền cấp xã

Tuy việc phân cấp là cần thiết và hợp lý, nhưng đi kèm với nó là những thách thức về năng lực chuyên môn, cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin và bộ máy hành chính tại cấp xã. Các cán bộ địa chính, quản lý đất đai cần được đào tạo bài bản về pháp lý, kỹ thuật địa chính và nghiệp vụ hành chính công.

Ngoài ra, việc triển khai các nền tảng chuyển đổi số như hệ thống một cửa điện tử, phần mềm quản lý hồ sơ đất đai, bản đồ quy hoạch số cũng cần được đẩy mạnh để đảm bảo hiệu quả và minh bạch trong xử lý hồ sơ.

Triển vọng phát triển bất động sản tại TP HCM trong giai đoạn mới

Từ góc độ thị trường, việc phân quyền cho cấp xã xử lý hồ sơ đất đai sẽ tạo ra dòng chảy đầu tư mới, đặc biệt là ở các khu vực ngoài trung tâm TP HCM như Bình Chánh, Hóc Môn, Củ Chi, Nhà Bè. Đây là những khu vực có quỹ đất rộng, còn nhiều tiềm năng phát triển nhà ở, logistics, bất động sản công nghiệp và hạ tầng giao thông liên vùng.

Với thời gian xử lý hồ sơ rút ngắn, nhiều nhà đầu tư trong và ngoài nước sẽ xem TP HCM là điểm đến hấp dẫn để phát triển dự án quy mô nhỏ đến trung bình. Điều này giúp tăng thanh khoản thị trường, đa dạng hóa nguồn cung và tạo điều kiện phát triển cân bằng hơn giữa nội đô và vùng ven.

Cuối cùng

Chính sách phân quyền giao đất cho cấp xã tại TP HCM là một bước tiến đáng kể trong cải cách thủ tục hành chính lĩnh vực đất đai. Từ góc nhìn của một chuyên gia bất động sản với hơn 35 năm kinh nghiệm tại Việt Nam, tôi đánh giá đây là cơ hội lớn nhưng cũng đòi hỏi sự chuyên nghiệp, chủ động từ phía doanh nghiệp. Trong giai đoạn đầu thực thi, nhà đầu tư nên tập trung vào việc chuẩn bị hồ sơ chuẩn xác, phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương và theo dõi các hướng dẫn pháp lý mới nhất để đảm bảo quyền lợi.

Liên hệ tư vấn

Nếu bạn là doanh nghiệp, chủ đầu tư hoặc cá nhân cần hỗ trợ về thủ tục đất đai, giao đất, chuyển mục đích sử dụng đất tại TP HCM hoặc các tỉnh thành khác, hãy liên hệ MyKimRealty – đội ngũ chuyên gia pháp lý và bất động sản với hơn 35 năm kinh nghiệm luôn sẵn sàng tư vấn và đồng hành cùng bạn.